Το επίπεδο της πνευματικής ωριμότητας ενός λαού κρίνεται από τα προϊόντα πολιτισμού που καταναλώνει. Στη Ελλάδα ο ήχος του Μ Χατζιδάκι και ο πειραματισμός του Ι. Ξενάκη έχουν αντικατασταθεί από την εύπεπτη, γρήγορη και άμεσα εμπορεύσιμη βαλκανοπόπ. Θα έπρεπε να υπάρχει κάποιος φορέας υπεύθυνος για τη σωστή προβολή και κατανάλωση μουσικής στη χώρα?


   Ασφαλώς υπάρχει στη χώρα μας ένας μεγάλος αριθμός ταλαντούχων και επιστημονικά καταρτισμένων μουσικών διαφόρων ειδών της μουσικής οι οποίοι συμμετέχουν σε συναυλίες υψηλού επιπέδου και διδάσκουν σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Οι κρατικοί κυρίως τηλεοπτικοί και ραδιοφωνικοί σταθμοί προβάλλουν εξαιρετικές εκπομπές καλλιτεχνικού περιεχομένου. Το οξύμωρο είναι η έλλειψη ανταπόκρισης για ποιοτική μουσική και θεματικές ενότητες επιστημονικού περιεχομένου και δυστυχώς και από τη νεολαία – με εξαιρέσεις φυσικά. Φοβάμαι ότι αυτή τη στιγμή οι μόνοι ήρωες για τη νεολαία είναι οι ποπ τραγουδιστές κακής ποιότητος και οι τηλεπαρουσιαστές. Η έννοια του ήρωα και του προτύπου είναι προφανώς υποβαθμισμένη. Θυμώνω πολύ μ’αυτό και απογοητεύομαι που πολλά πράγματα καταρρέουν γύρω μας. Αισθάνομαι πως πρέπει ν’ αντισταθώ, να κρατήσω ακέραιη την ψυχή μου και τη μουσική μου συνείδηση και να προσπαθήσω να διαφυλάξω και να μεταδώσω τη μουσική επιστήμη, την ομορφιά της σωστής μουσικής. Μουσικές συνθέσεις με θεσμικά διανοούμενη υπόσταση.





   Η μουσική διδασκαλία στην Ελλάδα θεωρείται περιττή και άσκοπη, διότι οι γονείς στοχεύουν σε τομείς εκπαίδευσης που οδηγούν στην εξασφάλιση της άμεσης οικονομικής αποκατάστασης των νέων παιδιών, πιέζοντας τα να μην ακολουθήσουν έναν τομέα με μεγάλη αβεβαιότητα. Ποιες θα ήταν οι αλλαγές, ώστε το σχολείο να αποτελέσει αρωγό στην σωστή και ολοκληρωμένη μουσική εκπαίδευση;


  Θα ήταν αφοριστικό και άδικο να χαρακτηριστεί εντελώς περιττή και άσκοπη η θεώρηση της μουσικής διδασκαλίας στην Ελλάδα. Γίνονται αξιόλογες προσπάθειες οι οποίες όμως δεν ενισχύονται από τις σημερινές κοινωνικές δομές. Ο άνθρωπος των τελευταίων χρόνων κυνηγά τα υλικά αγαθά, τα χρήματα. Αυτό τον οδηγεί σε εργασιομανία και σωματική και ψυχική εξουθένωση. Η χαριστική βολή σε όλο αυτό ήταν η οικονομική κρίση. Η μουσική εκπαίδευση πια θεωρείται επουσιώδης έως περιττή από πολλούς – παρ’ όλο που στον αντίποδα η ανάπτυξη της ψυχολογίας, της κοινωνιολογίας της μουσικής,  της μουσικοθεραπείας και των συγγενών επιστημών μας επιβεβαιώνουν για το αντίθετο! Υπάρχει στροφή στους τομείς εκπαίδευσης που οδηγούν στην εξασφάλιση μιας θέσης στην αγορά εργασίας και ακόμη καλύτερα σε καταθέσεις στην τράπεζα και σε μια πολυτελή ζωή. Η τεχνολογική ανάπτυξη και το μανιώδες κυνήγι των υλικών αγαθών που μεσουρανούν σήμερα είναι αντιστρόφως ανάλογα με τις θεωρίες περί πολύπλευρης καλλιέργειας και μουσικής παιδείας. Δυστυχώς οι τελευταίες υποβαθμίζονται πανηγυρικά. Χρειάζονται δαιδαλώδεις προσπάθειες για να υπάρξει η όποια στροφή προς τη σωστή και ολοκληρωμένη μουσική εκπαίδευση και σε αυτό το εγχείρημα είναι καθοριστική η
επίδραση της εκάστοτε κοινωνίας. Όπως έθεσα ήδη οι επιδράσεις του σήμερα δεν είναι ενθαρρυντικές…Το μοναδικό φωτεινό σημείο θα μπορούσε να είναι η τοποθέτηση απόλυτα εξειδικευμένων ανθρώπων στα κομβικά πόστα της εκπαίδευσης. Θα ήταν το μόνο που θα με έκανε να ελπίζω!





   Η τέχνη ασφυκτιά, υπάρχουν πλέον τόσα πολλά καταξιωμένα και καταρτισμένα άτομα στο χώρο της μουσικής, όπου η υπάρχουσα καλλιτεχνική δομή δε μπορεί να τα υποστηρίξει. Πώς θα μπορούσε να απορροφηθεί, ένας τόσο μεγάλος αριθμός καλλιτεχνών στην αγορά εργασίας, τη στιγμή όπου η κατάσταση δεν το επιτρέπει;


   Όλα ασφυκτιούν! Όλοι μάχονται για μια θέση στην αγορά εργασίας καλλιτέχνες, επιστήμονες, χειροτέχνες…Και το πρόβλημα γιγαντώνεται με τον καιρό και κανείς δεν μπορεί τα το διευθετήσει. Και είναι παγκόσμιο φαινόμενο πια. Περιμένω πάντα εκείνο το φωτεινό σημείο…





   Η συνεχής έλλειψη χρημάτων, έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της εγχώριας καλλιτεχνικής δράσης, οι οργανωμένες παραγωγές αποτελούν πλέον ανάμνηση του παρελθόντος, επιδεινώνοντας μια κατάσταση όπου δεν ενισχύεται από τη σημερινή ζήτηση της τέχνης. Πού θα μπορούσε ένα νέο άτομο με την ανάλογη μουσική παιδεία, να απευθυνθεί σε παγκόσμιο επίπεδο, για την εύρεση μιας επαγγελματικής ευκαιρίας ανάδειξης;

   Στον αγαπημένο μας κυβερνοχώρο μπορεί κανείς να αντλήσει πληθώρα πληροφοριών. Επίσης όπως είπα και παραπάνω υπάρχουν άριστα καταρτισμένοι εκπαιδευτικοί σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης και δη στην τριτοβάθμια όπου έχω τη χαρά και την τιμή να διδάσκω, οι οποίοι μπορούν να κατευθύνουν τους  ταλαντούχους νεοσσούς στα σωστά μονοπάτια της τέχνης και της επιστήμης της μουσικής.





   Πλέον η κλασική μουσική στην Ελλάδα πέρα από το μέγαρο μουσικής, εκτελούνται σε ελιτιστικά γκαλά και εκδηλώσεις γκαλερί τέχνης, στερώντας από το ευρύ κοινό την ευκαιρία να τις απολαύσει. Μπορεί κατά τη γνώμη σας αυτό το είδος μουσικής, να αποτελέσει ένα μεγαλύτερο ρόλο στην μουσική κουλτούρα του λαού;


   Η κλασική μουσική προσφέρεται απλόχερα στο ευρύ κοινό. Δεν απαγορεύεται η είσοδος σε κανέναν ούτε στο Μέγαρο Μουσικής, ούτε σε γκαλερί, ούτε σε οποιοδήποτε σημείο του κόσμου που ερμηνεύεται κλασική μουσική! Είναι όλοι προσκεκλημένοι σε όλες μας τις συναυλίες! Έτσι μπορεί το ευρύ κοινό να εξοικειωθεί με ποιοτικά ακούσματα. Η μουσική είναι κομμάτι του πολιτισμού και η μουσική παιδεία αποτελεί μέσο δημιουργίας του πολιτισμού. Η λέξη πολιτισμός ταυτίζεται με τα ανώτερα προϊόντα του τρόπου ζωής μιας κοινωνίας, εκείνα δηλαδή που έχουν να κάνουν με την υψηλή τέχνη, τη φιλοσοφία και τις επιστήμες. Άλλες αρετές που διέπουν τον πολιτισμένο άνθρωπο είναι η διακριτικότητα, η ειλικρίνεια και η ευγένεια. Είναι ο άνθρωπος που έχει μάθει να αγαπά, να είναι ελεύθερος, να σέβεται τους άλλους ανθρώπους, τα ζώα, τη φύση, την κυρία που καθαρίζει, να προστατεύει τον αδύναμο, να είναι μεγαλόπρεπος, δίκαιος, αξιοπρεπής. Η λέξη πολιτισμός είναι έννοια πολυδιάστατη προσαρμοσμένη μέσα στην ιστορία του ανθρώπου στο βαθμό που να χαρακτηρίζει σε κάθε εποχή τις ανάγκες του για εκφραστικότητα προς κάτι ανώτερο από τη βιολογική του υπόσταση. Με τον τρόπο αυτό επιδρά θετικά ή αρνητικά στις διάφορες κοινωνικές ομάδες. Κάθε υλικό ή πνευματικό δημιούργημα της εκάστοτε χρονικής περιόδου από κάθε μέρος του κόσμου είναι δημιούργημα του πολιτισμικού του πλαισίου και συγχρόνως αποτελεί μέσο έκφρασής του.

   Η γνώση δε της ευεργετικής επίδρασης της μουσικής στην ψυχολογική, σωματική, συναισθηματική και κοινωνική ανάπτυξη του ανθρώπου – κατόπιν επιστημονικών αποδείξεων από συναφείς επιστήμες – οδηγεί σε συμπεράσματα για την πολυσύνθετη συμβολή της στη σύνθεση της πολιτισμικής ταυτότητας λαών και εποχών. Συμβάλει συνεπώς στην ολοκλήρωση της προσωπικότητας που είναι άλλωστε και ο στόχος. Άραγε συμβαίνει ποτέ…Ποιος ξέρει. Ας είμαστε τουλάχιστον στον δρόμο…

Το φωτογραφικό υλικό ανήκει στην Βάνια Τλούπα.