Με την ανάγνωση των παραμυθιών εμπλουτίζεται και ενδυναμώνεται ο ψυχικός κόσμος των παιδιών,μαθαίνουν αξίες της ζωής όπως η οικογένεια, η φιλία, η αλληλεγγύη,η βοήθεια, η αγάπη, την καλοσύνη, την αρετή. Μαθαίνουν να αντιμετωπίζουν και να διαχειρίζονται δύσκολες καταστάσεις. Όλα αυτά τονώνουν τον συναισθηματικό σύνδεσμο μεταξύ γονέα-παιδιου. 

   Τα παιδικά βιβλία παρέχουν νέες γνώσεις εμπλουτίζοντας το μυαλό των παιδιών, ενισχύοντας τις επικοινωνιακές τους δεξιότητες, μπορούν οι παιδικές ιστορίες να χρησιμοποιηθούν στο σχολείο ως μέσο επιμόρφωσης;

   Φυσικα και μπορούν οι παιδικές ιστορίες να χρησιμοποιηθούν στο σχολείο ως μέσο επιμόρφωσης των παιδιών αφού διατηρούν τον "καλλιτέχνη"μέσα στο παιδί και το βοηθούν να υπερβαίνει την πραγματικότητα και να διατηρεί την φαντασία του.

   Το παιδικό βιβλίο θα πρέπει πρώτα να διασκεδάζει το παιδί, και να καλλιεργεί την φαντασία του.Να το συναρπάζει, να το εκπλήσσει και κατόπιν να περνάει τα έμμεσα μηνύματα και τις αξίες.Παρεχονται νέες γνώσεις στα παιδιά, και το πιο σημαντικό αναπτύσσεται η δημιουργικότητα, ο αυθορμητισμός και αφήνεται ελεύθερη η φαντασία του.








   Τα βιβλία βοηθούν τα παιδιά να αναπτύξουν βασικές γλωσσικές δεξιότητες και να διευρύνοντας το λεξιλόγιό τους, κάνοντας τα παιδιά να σκεφτούν. Πιστεύεις ως συγγραφέας, πως η γραμματική των παιδικών βιβλίων, πρέπει να είναι εύκολη η δύσκολη;


   Όντως τα βιβλία βοηθούν τα παιδιά να αναπτύξουν βασικές γλωσσικές δεξιότητες και να εμπλουτίσουν το λεξιλόγιο τους.Κατα τη γνώμη μου η γραμματική των παιδικών βιβλίων θα πρέπει να είναι και εύκολη αλλά και δύσκολη. Μια ενδιάμεση κατάσταση ώστε τα παιδιά να μαθαίνουν σταδιακά τη σωστή χρήση του λόγου, και να μάθουν να περιγράφουν σωστά πρόσωπα, συνθήκες και καταστάσεις.

   Η ανάγνωση μιας ιστορίας κάνει τα παιδιά να φανταστούν τον εαυτό τους μέσα σε αυτή. Πως θα χαρακτήριζες τον κόσμο που κατοικούν οι χαρακτήρες του βιβλίου σου;


   Μαγικό θα χαρακτήριζα τον κόσμο του βιβλίου μου Τα Μαγικά Χριστούγεννα του Πρασινουλη στη Χώρα των Καλικάντζαρων και μεγάλη δόση φαντασίας. Ο βάτραχος ο Πρασινουλης με τα αδερφάκια του, Το κοράκι ο Αρπαχτουλης, Το Μεγαμενο Έλκηθρο ,Το ιπτάμενο Μπαούλο, η Χώρα των Καλικάντζαρων, ο Βασιλιάς Καλικάντζαρος, οι κατσαρόλες που περπατάνε, οι Μολυβενιοι Στρατιώτες, συνθέτουν ένα παραμυθένιο σκηνικό που δεν αφήνει κανένα παιδί ασυγκίνητο.






   Τα βιβλία επιτρέπουν στα παιδιά να δουν τον κόσμο από την οπτική γωνία κάποιου άλλου, Πως συσχετίζονται οι χαρακτήρες της ιστορίας σου, με τα παιδιά που τη διαβάζουν;


   Συσχετίζονται όταν τα παιδιά ταυτίζονται με τους χαρακτήρες του παραμυθιού.Σε ένα παιδί θα αρέσει και θα ταυτιστεί με τον αθώο Πρασινουλη, άλλο με τον πονηρό και αστείο Αρπαχτουλη το κοράκι, άλλο με τα σκανδαλιαρικα καλικαντζαρακια, άλλο με το ιπτάμενο Μπαούλο και άλλο με το Μαγεμένο Έλκηθρο.Γενικα μέσα στο παραμύθι μου είναι ελεύθερη η φαντασία του παιδιού και αυτό πιστεύω είναι η μεγαλύτερη επιτυχία

   Ο πλανήτης και η δομή της κοινωνίας, έχουν έλθει σε τέλμα Οικονομικά και
πολιτιστικά είμαστε φτωχοί, οι καταστάσεις της τελευταίας δεκαετίας έχουν
συγκλονίσει μια πρώην σίγουρη για τον εαυτό της ανθρωπότητα. Μέσα σε αυτό το σκηνικό φθοράς, ποιος είναι ο ρόλος της τέχνης και πως αυτή θα έρθει σε σημείο να φέρει ίαση στον θεατή;


   Η τέχνη στις μέρες μας δεν επιτελεί το αρχικό σκοπό της. Εχει αλλάξει πλεύση και την έχουν επιφορτίσει εκτός από ένα διδακτικό χαρακτήρα και με μια κοινωνική ενημέρωση και ένα πολιτικό προβληματισμό. Με άλλα λόγια  της απονείμουν ένα ρόλο ώστε να  υπενθύμιζε η να προφητεύει   θέματα  που ακόμα επωάζονται και αποτελούν  μελλοντική απειλή για την κοινωνία η τον πλανήτη.

   Μην ξεχνάμε όμως ότι η Τέχνη όταν ξεκίνησε με τις βραχοαπεικονίσεις  χιλιάδες χρόνια πριν, ήταν απλά μια πράξη  παιχνιδιού στην αρχή η έστω μια απασχόληση και έδειχνε την ανάγκη του ανθρώπου να αναπαραστήσει τον  περιβάλλοντα χώρο  η να  δημιουργήσει ένα άλλον  προσωπικό  φαντασιακό κόσμο. Το μόνο που θέλω να προσθέσω είναι ότι συμφιλιώνει τον θεατή  με τα τρέχοντα και του δίνει ευκαιρίες για να χαρτογραφήσει  την εποχή του και να του θέσει κάποια ερωτήματα.    





   Τα έργα σας προσδίδουν την ξεχασμένη ανάγκη μας για παιχνίδι. Ζώντας μια
αυστηρή ζωή, γεμάτη υποχρεώσεις και ευθύνες, ποια είναι η θέση του ενήλικου
παιχνιδιού στην κοινωνία μας;

 
   Στην παρούσα στιγμή  το ενήλικο παιχνίδι είναι σχεδόν ανύπαρκτο στη ζωή μας. Μη βαυκαλιζόμαστε δεν υπάρχει ενήλικο παιχνίδι άδολο και ανεπιτήδευτο που να  απορροφά την ένταση και να αδειάζει το μυαλό από τις  μυριάδες σκέψεις.  Προσωπικά όταν λέω παιχνίδι δεν εννοώ τα ηλεκτρονικά η τυχερά  παιχνίδια. Παιχνίδι για μένα είναι ότι μας απελευθερώνει μας χαλαρώνει και μας ηρεμεί αδειάζει ότι σκέψη εχει το μυαλό μας.

   Ίσως να φτάνει και σε σημείο να  τσαλακώνει την εικόνα μας να μας τσαλαβουτάει στο χώμα και μας επαναφέρει  στην παιδική ηλικία ούτως ώστε  να θρέψουμε το παιδί μέσα μας. Αυτό το παιδί  που έχουμε παραμελήσει  και εχει  συρρικνωθεί από τις κοινωνικές συμβάσεις και από την άψυχη εικόνα μας που μας επιβάλουν τα μέσα  μαζικής ενημέρωσης και δικτύωσης με τους ινφλουενσερς και διάφορες εποχιακές τάσεις που μας έρχονται από το εξωτερικό.

   Άλλωστε είναι προφανές ότι το παιχνίδι εχει υποκατασταθεί  από άλλες κοινωνικές δραστηριότητες όπως η εργασία που κατέρχεται στα όρια της δουλείας, τα ταξίδια που είναι μια καταναλωτική εφεύρεση  και η μαζική διασκέδαση που φτάνει στα όριο της εξάρτησης.  







   Η παιδική εκφραστικότητα υπενθυμίσει στο θεατή την ανάγκη του για ένα
απλούστερο κόσμο, ποιες είναι οι αντιδράσεις του κοινού στις εκθέσεις σας,
μπορούν να ταυτιστούν με το συλλογικό μήνυμα του έργου σας;


  Όχι βέβαια για έναν απλούστερο κόσμο, αλλά  για έναν  πιο αληθινό. Το παιδί  δεν κάνει δεύτερη σκέψη εκφράζει αυτό που σκέφτεται δεν εχει ανακαλύψει ακόμα το παιχνίδι της μάσκας που φορούν οι ενήλικες, Πολλοί από τους οποίους  δεν τα αντιμετωπίζουν τα έργα μου  σαν παιχνίδια γιατί τα περισσότερα  είναι  παιχνίδια.

  Βεβαίως και  επιτρέπεται ένα έργο τέχνης να είναι παιχνίδι  γιατί η τέχνη είναι το αυθόρμητο η αλήθεια επειδή  είναι αγχολυτικό και ψυχοφελές και όχι μόνο διακοσμητικό. Επίσης οι θεατές δύνανται  να τα αγγίζουν και κάποια να τα χρησιμοποιήσουν . Από την άλλη  ξαφνιάζονται από κάποια γιατί δεν έχω μέτρο  επιθυμώ να τους αιφνιδιάζω γιατί    μεταπηδώ  με παιγνιώδη διάθεση στον τρόμο  και την υπενθύμιση η στον υπαινιγμό για να βρω καταφύγιο στο χιούμορ για να εκφράσω την φρίκη που μας περιβάλει που οι περισσότεροι την αγνοούν η προσποιούνται  ότι την αγνοούν.

  Αυτό  συνέβη με την κεραμική μου εγκατάστασή  Memento mori μια ωδή στην υπενθύμιση στην ύπαρξη του  θανάτου. Συγκεκριμένα διαπίστωσα ότι κάποιοι συνοφρυωμένοι και σκεπτικοί  με ίχνη σοβαροφάνειας προσπαθούσαν να διακρίνουν  κάποια  ίδια σημεία αναφοράς στο έργο μου.  Άλλοι πάλι δειλά  ρωτούσαν τι αναπαριστά το έργο και αντί απάντησης θέτω παιδικές ερωτήσεις για να εξασφαλίσω οικειότητα στην οποία βρίσκει καταφύγιο η δημιουργία και η σκέψη ανθίζει και προκύπτει το ανέλπιστο . Στη περίπτωση αυτοί οι θεατές  μου υποδεικνύουν πτυχές και νέες  ερμηνείες του έργου μου. Στη συγκεκριμένη εγκατάσταση υπενθυμίζω την ύπαρξη του θανάτου και ξετυλίγω ένα παιχνίδι  που κανένας μας δεν θα παίξει ποτέ μαζί του .     







   Οι γκαλερί και οι εκθέσεις ατομικές ή ομαδικές, ήταν μέχρι πρόσφατα ο μόνος τρόπος ένας καλλιτέχνης να προωθήσει και να φέρει το έργο του σε αναγνώριση από το ευρύ κοινό. Η επέλαση του διαδικτύου και της άμεσης μεταφοράς πληροφορίας και εικόνας, έφεραν νέους τρόπους προβολής των καλλιτεχνών. Σε αυτό το τεχνολογικό μοτίβο, ποιος πιστεύετε είναι ο αποτελεσματικότερος και ευκολότερος τρόπος ένας καλλιτέχνης θα μπορούσε να φτάσει σε αναγνώριση, θα μπορούσε η χρήση και η λειτουργιά των γκαλερί να έχει φτάσει στο τέρμα της χρηστικότητας τους;


   Τα μέσα δικτύωσης και το διαδίκτυο έχουν το ποσοστό τους γιατί από ότι διαπιστώσαμε με την πανδημία ότι παρακολουθήσαμε  αρκετές εικονικές διαδικτυακές εκθέσεις. Ο άνθρωπος από την άλλη  έχει ανάγκη από τον δημόσιο χώρο γιατί επιθυμεί και προστρέχει σε άμεση επαφή με το αντικείμενο θέασης . Να το περιεργαστεί  από κοντά γιατί η οθόνη δείχνει μόνο μια ιδιότητα της τέχνης και όχι την δόνηση που νοιώθει ο θεατής in situ.  Η αρχέγονη τάση του ανθρώπου να συναγελάζεται  ήταν και θα παραμείνει  βασικό στοιχείο επαφής και συνομιλίας.

   Αν οι χώροι τέχνης και συγκεκριμένα οι γκαλερί συνεχίζουν να παρουσιάζουν έργα βαθιάς έρευνας με αναφορές από το αρχέγονο και την ιστορία της τέχνης και την πορεία της ανθρωπότητας δεν θα λείψουν οι θεατές, ας γίνει μια αρχή για ένα ξεσκαρτάρισμα από τα έργα εντυπωσιασμού. Στην χώρα μας  βεβαίως θα συνεπικουρείται το έργο τους από το διαδίκτυο για  ενημέρωση πρωτίστως και κατά δεύτερον προώθηση  πωλήσεων και ιδιαίτερα στο εξωτερικό. Στην Ευρώπη  στις ΗΠΑ είναι πιο ώριμο το περιβάλλον λογω της ηλεκτρονικής εγγύτητας και φιλικότητας με την τεχνολογία αλλά και κει πολλοί περιμένουν την κάθε έκθεση των Μέγα   γκαλερί που αποτελεί πολιτιστικό και ταυτόχρονα κοινωνικό γεγονός.   








   Η δημιουργία και η ικανότητα παραγωγής τέχνης, είναι άμεσα περασμένες από το σύνολο των βιωματικών εμπειριών του καλλιτέχνη, αυτό περιλαμβάνει τις παιδικές και προεφηβικές εικόνες που δημιούργησαν τις μνήμες των νεανικών μας χρόνων Ποιες ήταν αυτές οι εικόνες οι οποίες σμίλεψαν το χρώμα και το σχήμα του έργου σας;


   Ο αθέατος κόσμος, το ασυνείδητο, αυτό το καλά κρυμμένο μυστικό,   που αγνοείται η καταπιέζετε από πολλούς.  και το υποσυνείδητο και ότι κατακάθεται η λιμνάζει σε αυτές τις αποθήκες πληροφοριών. Εκεί  ο καλλιτέχνης οφείλει να καταδυθεί  να  αναδεύσει και να αναδείξει ότι υπάρχει συμπιεσμένο, (φόβους ιδέες κτλ ).

  Με αυτό τον τρόπο αποφεύγει τις παγίδες  και την ολισθηρότητα που του στήνουν η αναγνωρισημότητα και η εμπορικότητα, η τέχνη εμπεριέχει την ανθρώπινη αλήθεια, δεν είναι διακόσμηση, φασόν η pret a porte . Για το λόγο αυτό αποφεύγω το καθημερινό δρομολόγια στο εργαστήριο γιατί νομίζω ότι ακόμα εργάζομαι στην προηγούμενη εργασία μου με ωράριο  9-5 και δεν με ενδιαφέρει η παραγωγή, η τυποποίηση η βιομηχανοποιημένη τέχνη στην οποία κατέρχονται πολλοί καλλιτέχνες. Δεν ακολουθώ εργασιακές νόρμες. Εργάζομαι αναπόσπαστα  όταν έχω κάνει την ερευνά μου πάνω σε κάποια  θεματική σε συγκεκριμένους χρόνους.

   Στήνω το υπαίθριο εργαστήριο μου και εργάζομαι στο φως της μέρας δημιουργώντας περιβάλλοντα σε περιορισμένο χρονικό διάστημα που χρειάζεται να ολοκληρωθεί η  κάθε ενότητα ώστε να διατηρήσω την συνοχή  και την ατμόσφαιρα στα έργα. Κατέρχομαι αυτή την διαδικασία  ούτως ώστε  να απαλλαγώ από την αποσπασματικότητα και τον κατακερματισμό της διαδικασίας ελαχιστοποιώντας τον χρόνο δημιουργίας. Ενας χρόνος ακαθόριστος εως ακατάληπτος  που  είναι περιορισμένος και έρχεται και φεύγει χωρίς να ρωτά.  Επανέρχομαι στην εστία στους τόπους των παιδικών μου χρόνων και εκεί στήνω το σκηνικό μου  για όσο χρειάζεται να ολοκληρώσω τη κάθε ενότητα.

   Παίζω με τον χρόνο  κρύφτο με διαδρομές και παλινδρομήσεις  από τα παιδικά στα ώριμα και σημερινά χρόνια και βγάζω στον καμβά  ότι εχει φιλτραριστεί ώστε να γίνει φόρμα, εικόνα ότι  θαυμάσα αμφισβητήσα  και στο τέλος απορρίψα. Ανατρέχω στις πρώτες εμπειρίες στα αυτοσχέδια παιχνίδια και στα παραμύθια των παππούδων και των γιαγιάδων μας και ανασύρω το απόσταγμα  όπως εχει αυτό ενυπάρχει στις αποθήκες πληροφοριών του μυαλού και της ψυχής.  

   Το σύνολο του έργου σας κινείτε σε ένα χορό χρωμάτων, ποιος ήταν ο ρόλος των χρωματικών συνθέσεων και η σημασία των βιωματικών εμπειριών της παιδικής και προεφηβικής ηλικίας, όπου πρόσθεσαν χρώμα στο έργο σας;

   Το χρώμα,είναι κυρίαρχο στη δουλειά μου,εκφράζομαι μέσα από αυτό,συνομιλώ με το θεατή του έργου μου μέσα από τις χρωματικές συνθέσεις,που αντιστοιχούν σε συναισθήματα,οποιαδήποτε και να είναι αυτά.

   Ο τόπος που μεγάλωσα στην Κισσάμο Χανίων,με προίκισε με τη χρωματική παλέτα,»σπούδασα»το χρώμα παρατηρώντας τη φύση,τις εναλλαγές της ανάλογα με την κάθε εποχή,τα«μπλέ»της αγαπημένης μου θάλασσας,που τα έβλεπα καθημερινά,από το καλοκαίρι ως το χειμώνα να αλλάζουν από τα ανοιχτά στα σκούρα και αντίθετα,τα άπειρα πράσινα,από το»χακί»της ελιάς,στο σκούρο πράσινο του κυπαρισσιού,τα ανοιχτοπράσινα στα χωράφια με τις παπαρούνες,τα κίτρινα,μώβ, πορτοκαλί,στα λουλούδια και στον ουρανό το ηλιοβασίλεμα,αλλά και το κατακόκκινο απο το αίμα του θυσιασμένου ζώου το Πάσχα, ότι υπήρχε  γύρω μου,το παρατηρούσα έντονα,πολύ πλούσιο το περιβάλλον σε χρώμα και τα συναισθήματα τόσο δυνατά σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής του τόπου αυτού!

   Σήμερα αισθάνομαι πολύ ευγνώμων που καταφέρνω αυτό το σύμπαν που με καθόρισε να το μεταφέρω στα τελάρα μου και να το κάνω εικόνα!

    Η χρήση σχημάτων, γνώριμων αλλά ξεχασμένων κατά την ενηλικίωση μας· θυμίζουν τη χαμένη αθωότητα των παιδικών μας αναμνήσεων, από τις οποίες το έργο σας απαρτίζετε. Ποιος είναι ο συμβολισμός αυτών και ποια η αντίδραση η οποία θέλετε να αντλήσετε από το κοινό σας;


   Κάθε καλλιτέχνης, στη δημιουργική του πορεία,επιλέγει τα στοιχεία εκείνα που τον βοηθούν να εκφράσει τον κόσμο του.Όταν ήμουν φοιτήτρια στην ΑΣΚΤ Αθήνας ξεκίνησα τις  σπουδές μου με το σχέδιο και το χρώμα και έψαχνα πως θα δουλεύω με τέτοιο τρόπο,που,να μου δίνει χαρά, ως δημιουργό και να επικοινωνήσω πιο αληθινά τις σκέψεις μου!

   Τα σύμβολά μου ,προήλθαν,από απλές ανθρώπινες ανάγκες και όχι μόνο,όπως το «σπίτι»δεν υπάρχει έμψυχο ον,που να μη φέρει ένα σπίτι,που να μην αναζητά το σπίτι του,έτσι,άρχισαν να με γοητεύουν τα σπίτια, οι πόλεις,με τα σπίτια τους,να θέλω να τα μετακινήσω στο ζωγραφικό μου χώρο,να τα κάνω να μοιάζουν με ανθρώπους,να συνθέτω ιστορίες εξαρχής  αλλά που να  εμπεριέχουν όλους αυτούς τους αιώνες και να ξαναζούν στο σήμερα.

   Τα «καρουσέλ», το παιγνίδι, η αέναη κίνηση της ζωής, η παιδικότητα, σε άλλους να υπάρχει πάντα,σε άλλους να κρύβεται και χρειάζεται το «ξύλινο αλογάκι» για να εμφανιστεί στιγμιαία», οι ανεμόσκαλες»η σύνδεση μεταξύ του γήινου και του θείου,ένας τρόπος να σκαρφαλώνουμε ψηλά εκεί που εναποθέτουμαι τα όνειρα τις επιθυμίες μας! Δυσκολευόμαστε πολύ να ονειρευτούμε να επιθυμούμε και να αγαπάμε σήμερα!


 

   Η επαγγελματική ενασχόληση με την τέχνη, είναι ένας δύσκολος και κουραστικός δρόμος, ιδιαίτερα με τα δεδομένα της τελευταίας δεκαετίας. Ποιες θα ήταν οι συμβουλές που θα δίνατε σε κάποιον νέο καλλιτέχνη ο οποίος θέλει να αφοσιωθεί σε αυτόν τον ανταγωνιστικό τομέα;

   Η ενασχόληση με την τέχνη σε οποιαδήποτε μορφή θέλει σκληρή δουλειά,πίστη,δύναμη,και πραγματικά όλα αυτά σε τίποτα δεν έχουν αλλάξει αιώνες τώρα.Η σχέση του έργου με το δημιουργό θέλει τρομερή αφοσίωση και επιμονή,αν το εγκαταλείψεις σε εγκαταλείπει,ξεχνάς και σε ξεχνάει,είναι μια διαδικασία,μεταξύ του μυαλού της ψυχής και της έργου  που δουλεύουμε,αυτός ένας δρόμος δύσκολος που κάθε φορά απαιτεί να τον περπατήσεις και άλλο και άλλο,μπορεί να σου δώσει τεράστια χαρά αλλά με κόπο!

   Σήμερα υπάρχει τέτοια πληθώρα πληροφοριών και  μέσων που θα νόμιζε κανείς πως όλα μπορούν να γίνουν ταχύτατα,έχω εδώ το παράδειγμα μιας μαθήτριας μου ταλαντούχας,που σχεδίαζε σε ταμπλέτα,δε θα ξεχάσω ποτέ την έκφρασή της, όταν μου είπε:κυρία αυτό θέλει πάρα πολλές ώρες για να βγεί!

   Εδώ λοιπόν ξεχωρίζει ο αληθινός επίμονος καλλιτέχνης στο ότι δε θα δειλιάσει,δε θα βαρεθεί,αλλά θα συνεχίσει, μέχρι,να νιώσει τη χαρά εκείνη της δημιουργίας!Αυτό το αντιλαμβάνονται οι θεατές του έργου τέχνης και αγαπούν και στέργουν το έργο και θαυμάζουν τον καλλιτέχνη!Επιμονή και πίστη λοιπόν.γιατί το πιστεύω πως όσο δύσκολο και να είναι πάντα από εμάς εξαρτάται η επιτυχία και η αποδοχή του έργου μας!

 

   Γεννηθήκατε στην Κρήτη και συγκεκριμένα στα Χανιά, πως επηρέασε το εικαστικό τοπίο της Κρήτης, τον τρόπο δημιουργίας και παρουσίασης της δουλειάς σας;


   Στην Κρήτη υπάρχει παράδοση αιώνων στην τέχνη,από τους Μινωϊτες στους ανεπάναληπτους καλλιτέχνες,όπως, ο Θεοφάνης ο Κρής,ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος και πόσους ακόμα,αιώνες τώρα,ασταμάτητα να  χαρακτηρίζουν με το έργο τους την τέχνη στη χώρα μας και παγκόσμια!Η τέχνη και οι καλλιτέχνες έχουν αποδοχή και αγάπη στην Κρήτη,υπάρχει παράδοση,φιλοτεχνία,για αυτό,και τα μουσεία και οι πινακοθήκες και οι ιδιωτικές γκαλερί και οι πολλοί φιλότεχνοι και οι συλλέκτες που διατηρούν ανθηρό το καλλιτεχνικό τοπίο,με τις πλούσιες συλλογές τους,να εκφράζουν την αισθητική του τόπου και να δημιουργούν πρόσφορο έδαφος για να δημιουργεί ένας καλλιτέχνης.

   Εγώ εγκαταλείποντας την Αθήνα και επιστρέφοντας στην επαρχία,ρίσκαρα πάρα πολύ,ως προς την καλλιτεχνική μου πορεία, όμως,πάρα πολύ γρήγορα,αρχικά,επειδή ασχολιόμουν και με το θέατρο σαν σκηνογράφος-ενδυματολόγος βρέθηκα σε μια θεατρική εταιρία της οποίας η δουλειά είναι καθαρά σε επίπεδο ποιοτικού θεάτρου  και αργότερα άρχισα συνεργασία με μία γκαλερί που επίσης δουλεύει σαν γκαλερι του κέντρου. Στα Χάνια υπάρχει η Δημοτική πινακοθήκη μέσω της οποίας οι φιλότεχνοι γνώρισαν και γνωρίζουν το γίγνεσθαι της Ελληνικής τέχνης παλιότερης και σύγχρονης,μέσω των περιοδικών εκθέσεων που οργανώνει.Κάθε νομός στη Κρήτη, έχει το εικαστικό του στίγμα, μέσω των μουσείων και των πινακοθηκών.


 

   Τα έργα σας έχουν εκτεθεί σε γκαλερί ανά τον κόσμο, βρίσκονται σε προσωπικές συλλογές και μουσεία τέχνης, αποδεικνύοντας πως η ελληνική τέχνη δεν υστερεί σε παγκόσμιο επίπεδο. Ως Ελληνίδα καλλιτέχνης ποια προβλήματα συναντήσατε στην πορεία σας για την αποδοχή των έργων σας;


   Η Ελληνική τέχνη έχει μεγάλη αποδοχή στο εξωτερικό είτε λόγω της ποιότητας
της είτε η αγάπη των Ευρωπαίων φιλότεχνων για την ιστορία μας το έχω εισπράξει και το εισπράττω υπάρχει μια διαφορετική οπτική στην τέχνη μας όμως, συνεχίζουμε να πάσχουμε από τη σωστή προώθηση!

   Δεν έχουμε μπει στον τρόπο που προωθείται η τέχνη στο εξωτερικό,πολλοί,πιστεύουν πως, έχει να κάνει με το διαφορετικό εννοιολογικό επίπεδο της τέχνης στην Ευρώπη όμως,όταν κανείς περιηγείται  σε μουσεία και γκαλερί στο εξωτερικό τα βλέπει όλα τα είδη τεχνης  ο φιλότεχνος και τη ζωγραφική και το βίντεο και το τοπίο και το γυμνό,όλα,δεν απορρίπτουν κάτι αξιόλογο και καλής ποιότητας. Είναι θέμα προβολής και έλλειψης δομών προώθησης της ελληνικής τέχνης στο εξωτερικό.
   

    Οι σπουδές σας απαρτίζονται από πολλούς τομείς, από την ζωγραφική, μουσική και σύνθεση έως την δημοσιογραφία, πως κρατάτε μια ισχυρή συνοχή και με ποιον τρόπο διοχετεύετε τη γνώση που αποκτήσατε στο έργο σας;

   Θεωρώ ότι είμαι ένα «μάτσο» από παραδοξότητες και αυτό-αναιρέσεις. Η μουσική, η ζωγραφική, η συγγραφή βράζουν για εμένα με το ίδιο πάθος στο ίδιο «καζάνι».
Όμως κάποια στιγμή έπρεπε να δώσω ένα στίγμα. Μια «κοινωνική ταμπέλα». Το ποιος επιτέλους είναι ο Κόκκινος.Έτσι δούλεψα περισσότερο την εικόνα μου σαν ζωγράφος.
Ας μην ξεχνάμε ότι μεγάλωσα μέσα στα ατελιέ του παππού μου γλύπτη Μιχαήλ Γ. Κόκκινου. Οι πρώτες εικόνες που έχω σαν παιδί από την βαθιά προσχολική μου ηλικία είναι ο πηλός, η πλαστελίνη, τα εργαλεία της γλυπτικής, τα μοντέλα.

 
   Σε ηλικία πέντε ετών ξεκίνησα τα πρώτα μου δειλά μαθήματα στο πιάνο.
Το πρώτο μου συνειδητοποιημένο λάδι το ζωγράφισα όταν ήμουν μόλις 11 χρονών, ενώ το πρώτο μου ποίημα «Κι όταν» το οποίο κλείνει και την πρόσφατη ποιητική μου συλλογή «Εννέα Στάλες» το έγραψα 14 ετών. Νομίζω δεν θα μπορούσα να έχω υπάρξει κάτι άλλο στην ζωή μου, παρά μονάχα καλλιτέχνης.







   Το επίπεδο των νέων καλλιτεχνών ολοένα και μειώνεται, πολλοί προσπαθούν να τραβήξουν την προσοχή μέσω χυδαιότητας στα έργα τους, η δημιουργούν απλοϊκά έργα ψευδούς μινιμαλισμού για να παράγουν όσα περισσότερα μπορούν στο λιγότερο δυνατό χρόνο. Πιστεύετε πως μπορεί να υπάρξει κάποια βελτίωση στην αντιμετώπιση της τέχνης στην Ελλάδα αν υπάρχει μια σωστή καλλιτεχνική παιδεία σε πρωτοβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση;

   Έχει πράγματι πολύ ενδιαφέρον η ερώτηση σας.
Αγγίζετε ένα ιδιαίτερα λεπτό όριο. Αυτό μεταξύ της χυδαιότητας, του δήθεν, την έλλειψη καλλιτεχνικής παιδείας και το πάθος για γνησία δημιουργία.
Θα έλεγα ότι, ένας αυθεντικός ζωγράφος, θα πρέπει πρώτα να βουτήξει το πινέλο του στο κόκκινο μελάνι της ψυχής του καλπάζοντας πάνω στην αστραπή και μετά στον ουδέτερο άσπρο καμβά. Φοβούμαι ότι ειδικά στις ημέρες μας τα ψήγματα καλλιτεχνικής παιδείας είναι ελάχιστα.






   Δύο από τους ανθρώπους όπου άσκησαν τις μεγαλύτερες επιρροές κατά την καλλιτεχνική σας ενηλικίωση, ήταν ο παππούς σας γλύπτης Μιχαήλ Γ. Κόκκινος και η θεία σας γλύπτρια και ζωγράφος Ειρήνη Κοκκίνου-Goodman. Σε ποια σημεία των έργων σας μπορεί κάποιος να αναγνωρίσει τα σημάδια τους;

   Ναι πράγματι. Πρώτος μου δάσκαλος υπήρξε ο πάππους μου γλύπτης Μιχαήλ Γ. Κόκκινος του οποίου το έργο έχει λάβει τις υψηλότερες διεθνώς διακρίσεις, αλλά και η θεία μου γλύπτρια και ζωγράφος Ειρήνη Κοκκίνου. Γνώριζαν καλά ότι χωρίς την αρετή και την εναρμόνισή μας με την φύση, η ζωή είναι μάταιη. Μου έμαθαν ότι, οτιδήποτε ζει με την αρετή και την τέχνη,
ο θάνατος δεν μπορεί να χωρίσει.

   Με «εξόπλισαν» λοιπόν θα έλεγα, μου χάρισαν την ασπίδα προκειμένου να αντιμετωπίζω την ματαιοδοξία, την κακεντρέχεια και την ασχήμια. Και μέσα από τα παραπάνω επηρέασαν και το εν γένει έργο μου.

   Το σύνολο του έργου σας, χαρακτηρίζεται από έντονο ρομαντισμό και την ποιητική  σχεδόν ερωτική απεικόνιση της γυναίκας. Τι είναι η γυναίκα για εσάς, με ποιον τρόπο παρουσιάζετε τη θηλυκότητα;

   Η γυναίκα και ο έρωτας για εμένα είναι η κύρια, ίσως και η μοναδική πηγή έμπνευσης μου. Και τοπίο να ζωγραφίσω θα κρύβεται η μορφή της μυστικής αγαπημένης που εκείνη γνωρίζει καλά ποια είναι. Είναι η άσπρη νιφάδα του χιονιού, που θα καεί στην κόκκινη κόλαση. Θα έλεγα ότι είμαι ένας αδιόρθωτα ρομαντικός εξπρεσιονιστής.






   Ποια είναι τα βήματα δημιουργίας, έκθεσης και παρουσίασης ενός έργου, πως μπορεί ένας καλλιτέχνης να βεβαιωθεί ότι το έργο του θα εκτεθεί σε μια γκαλερί και θα κινήσει το ενδιαφέρον του κοινού;

   Εδώ τα πράγματα δεν είναι και πολύ εύκολα. Δεν μπορεί δυστυχώς να βεβαιωθεί, ειδικά τα τελευταία χρόνια. Παλαιότερα το να εκθέσει ένας ζωγράφος ήταν πιο εύκολο. Τώρα η γκαλερί θα του ζητήσει ένα minimum guarantee της τάξεως των 1.000-2.000 ευρώ ανάλογα με το πόσο γνωστή είναι συν ένα ποσοστό επί των πωλήσεων. Ενώ τα προηγούμενα χρόνια η γκαλερί έπαιρνε μόνο ένα 35% με 40% επί των πωλήσεων των έργων. Ειδικά για τους νέους ζωγράφους η κατάσταση είναι ακόμη χειρότερη. Κι αυτό διότι δουλεύουν με συγκεκριμένους καλλιτέχνες που είναι και μόνιμοι συνεργάτες τους.Επί της ουσίας, σχεδόν ο μόνος τρόπος είναι η προβολή των έργων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που όμως αυτό δεν εγγυάται και καμία πώληση.

    Ένα μεγάλο κομμάτι του έργου σας, απαρτίζετε από την αποτύπωση εσωτερικών χώρων και τη διάχυση του φωτός σε αυτούς. Ποια είναι η σχέση σας με την αρχιτεκτονική και ποια είναι η σημαντικότητα της στο σύνολο του έργου
σας;


   Από μικρό παιδί παρατηρούσα στο σπίτι που μεγάλωσα στη Θεσσαλονίκη, το φως να μπαίνει από τον φεγγίτη της εισόδου δημιουργώντας μία περίεργη ατμόσφαιρα γύρω μου. Ήταν η πρώτη σχέση μου με το παιγνίδι  χωρου-φωτος. Στη συνέχεια προσπάθησα αυτό να το εντάξω στη ζωγραφική μου.





   Η τέχνη βρίσκετε σε ένα κρίσιμο σημείο, καθώς οι καταστάσεις που ζούμε δεν υποστηρίζουν την ύπαρξη της τέχνης σε συνδυασμό με την οικονομική θέση της χώρας, Πως θα μπορούσε ένας νέος καλλιτέχνης να επιβιώσει σε αυτή τη δύσκολη πραγματικότητα;


   Οι καιροί πράγματι είναι δύσκολοι για τους καλλιτέχνες ιδιαίτερα τούς νέους. Παντα ήταν δύσκολα  μια και η Τέχνη αποτελεί δυστυχώς κάτι δύσκολο και απρόσιτο  για τους πολλούς. Οι νέοι κι αυτοί ακολουθούν τη μοίρα τους. Οι περισσότεροι βιοποριζονται με τη διδασκαλία η άλλα κοντινά επαγγέλματα μέχρι να μπορέσουν κάποιοι απ' αυτούς να καταφέρουν να βρουν κάποια γκαλερί για να τους αναδείξει. Μερικοί προσπαθούν να κάνουν καριέρα στο εξωτερικό πράγμα έτσι κι αλλιώς δύσκολο.   






   Το χρονικό της νεότερης Ελλάδας, είναι γεμάτο με σημαντικές στιγμές και αλλαγές στην πρόσφατη πολιτική ιστορίας μας, που ποικιλοτρόπως επηρέασαν την τέχνη έμμεσα η άμεσα. Ποιες ήταν οι δυσκολίες όπου συναντήσατε στο ταξίδι σας στην τέχνη και ποια τα εμπόδια που περιόρισαν το έργο σας;


   Η  Ελλάδα άλλαξε τίποτα δεν θυμίζει την χώρα των παιδικών μου χρόνων. Τα γεγονότα περνούν στη Τέχνη έμμεσα η άμεσα .Το χειρότερο που εγώ έζησα  ήταν στα χρόνια της Χούντας , φοιτητής στη Καλών Τεχνών να  φοβόμαστε και τη σκιά μας κι έτσι η Τέχνη μας λειτουργούσε υπαινικτικά!






   Η Ελλάδα διαθέτει ένα μικρό κοινό για να εκτιμήσει και να επενδύσει στην τέχνη, υποβαθμίζοντας έτσι την αξία των έργων των Ελλήνων καλλιτεχνών. Πως κατά τη γνώμη σας μπορούν οι Έλληνες καλλιτέχνες να προωθήσουν και να εξάγουν ευκολότερα τα έργα τους;

   Δεν ξέρω πραγματικά τον τρόπο προώθησης των έργων. Φαντάζομαι με σκληρή δουλειά πείθεις κάποιους να σε προσεξουν και να επενδυσουν σε σενα. Η ποιοτητα στη δουλεια καποια στιγμη αναγνωριζεται. Το διαδικτυο μπορει να βοηθησει σ,αυτο!





   Η εικαστική παιδεία στην Ελλάδα, βρίσκετε σε χαμηλά επίπεδα στερώντας τους νέους, από την επαφή με την τέχνη. Ποιες πιστεύετε θα μπορούσαν να είναι οι κινήσεις του κράτους, για να μια πληρέστερη ένταξη της τέχνης στην παιδεία;


   Το κρατος παντα ειναι αργο.Ασφαλως μπορει να γινουν πραγματα γυρω απο την εικαστικη παιδεια,περισοτεροι καθηγητες εποπτικα μεσα κλπ.Δεν αρκουν,πρεπει οι νεοι με τη βοηθεια ισως και των γονεων να τους μιλησουν για τα μουσεια,τις πινακοθηκες [αυτες που εχουμε] και να τους κεντρισουν το ενδιαφερον για μια επισκεψη.Τα βιβλια τεχνης επισης ειναι σπουδαιος οδηγος για την καλλιεργεια της ψυχης[.Ουκ επ αρτω ζησεται μονον ο ανθρωπος] ελεγαν οι αρχαιοι.

    Η μορφολογία του έργου σου, αποτυπώνετε στο χαρτί, μέσω παιδικής ονειρικής
φαντασίας με Pal χρώματα και την αθωότητα των ονείρων μας, ποιες ήταν οι
εικόνες και τα βιώματα, οπού επηρέασαν τον τρόπο δημιουργίας σου;

    Υπήρχε μια θεία στης οποίας τη βιβλιοθήκη βρισκόταν ένα χοντρό βιβλίο που λεγόταν η
ελληνική ζωγραφική του 20ου αιώνα ή κάπως έτσι, αυτό το χάζευα με τις ώρες και
προσπαθούσα να καταλάβω τις φιγούρες του Εγγονόπουλου με τα παράξενα ρούχα και
χωρίς πρόσωπο.

 
   Είχα απόλυτα μαγευτεί επίσης από μια εικόνα σε ένα άλλο βιβλίο με πίνακες ζωγραφικής
που έδειχνε ένα πλάσμα με ανθρώπινα πόδια και χέρια και αντί για σώμα ένα ανοιχτό
κλουβί με πουλιά.

   Αργότερα έμαθα πως λέγεται ο θεραπευτής και είναι έργο του Μαγκρίτ
Υπήρχε επίσης ένα άλμπουμ με τα σκίτσα του παππού μου Σταμάτη Πολενάκη από την
περίοδο της κατοχής που κορόιδευαν τον Χίτλερ και τον Μουσολίνι και ένα μυστήριο για
μένα, γιατί ήταν στα αγγλικά, κοντόχοντρο τεύχος με σκίτσα από το αμερικανικό περιοδικό
Μad.

 
   Αυτά φτιάξανε μια υπέροχη δημιουργική σαλάτα μέσα στο μυαλό μου συν το γεγονός πως
νόμιζα ότι τα αλλά παιδάκια με πλησίαζαν επειδή ήθελαν να γίνουμε φίλοι, μέχρι που
βρισκόμουν μέσα σε έναν κύκλο παιδιών που γέλαγαν μαζί μου και μόνο τότε καταλάβαινα
ότι με κορόιδευαν.

   Η τελευταία δεκαετία, έχει επηρεάσει αρνητικά τον χώρο της τέχνης, η εξαθλίωση
και η οικονομική ανέχεια κατέστρεψαν τα όνειρα των νέων καλλιτεχνών. Μέσα σε
αυτό το χάος, πως εξέφρασες την ατομική σου ανάγκη για δημιουργία;

   Η τελευταία δεκαετία ήταν παρά πολύ δύσκολη ίσως όμως εξαιτίας αυτού ήταν και μια
αποκάλυψη, κάπως σαν να μην υπήρχε τίποτα άλλο πια να χάσω, οπότε άρχισα να
δημιουργώ χωρίς να με νοιάζει αν θα με κοροϊδέψουν ή απορρίψουν.

   Ο εγκλεισμός μας απόδειξε πως η τέχνη, είναι μια απαραίτητη μορφή φυγής μπροστά
στη καθημερινή φθορά. Ήταν η τέχνη αρωγός στην ψυχική σου υγεία κατά την
περίοδο της πανδημίας;

  Η τέχνη είναι η κλωστή που κρατάει συνδεδεμένα τα κομμάτια μου οπότε ναι, ακόμη
περισσότερο στην πανδημία.

   Εντάσσεσαι στο φάσμα του αυτισμού, δημιουργώντας δυσκολίες στην καθημερινότητα σου και επηρεάζοντας την συμπεριφορά των υπολοίπων απέναντι σου, πως μπόρεσες μέσω του συνόλου των εμπειριών σου, να διοχετεύσεις αυτές τις δυσκολίες στην τέχνη σου, εκφράζοντας έτσι τη μοναδικότητα σου;

   Κάθε μέρα ξυπνάω σ’ έναν κοσμο γεμάτο κανόνες τους οποίους δεν καταλαβαίνω, έναν
κοσμο που όλα είναι για μένα πολύ έντονα , γρήγορα και χαοτικά, που δεν είναι
φτιαγμένος για μένα και δεν ενδιαφέρεται στο ελάχιστο να με συμπεριλάβει.
Φτιάχνω εικόνες προσπαθώντας να μεταφράσω αυτό τον κοσμο σε κάτι που να μπορώ να
καταλάβω, προσπαθώντας να συνδεθώ με άλλους ανθρώπους και να φτιάξω έναν τόπο
που να χωράω

   Το κράτος απαξιεί για την τέχνη, με αποτέλεσμα η παιδεία της χώρας να μην περιλαμβάνει την τέχνη στο λεξιλόγιο της. Ως μητέρα, ποιοι πιστεύεις είναι αποτελεσματικοί και υγιείς τρόποι διαπαιδαγώγησης των παιδιών από νεαρή ηλικία μέσω της τέχνης;

Να τα ελευθερώσουμε από τις ηλίθιες προσδοκίες μας και να τους δώσουμε υλικά και
εργαλεία για να εξερευνήσουν την μεγάλη περιπέτεια της τέχνης και της ζωής του.

   Η κυβερνητική αστάθεια και η συνεχής εναλλαγή εξουσίας, έχει κατακερματίσει την εμπιστοσύνη των πολιτών, στην ικανότητα της εκάστοτε κυβερνήσεως, να κρατήσει την τάξη και την σύνθεση της κοινωνίας σε αποδεκτά επίπεδα. Θα έπρεπε κατά τη γνώμη σας, να εφαρμοσθεί ένα νομικό πλαίσιο όπου θα έδινε στους πολίτες το δικαίωμα της δικαστικής αμφισβήτησης αποτελεσμάτων προεδρικών εκλογών;


   Στην Ελλάδα παραδοσιακά το εκλογικό σύστημα ευνοεί το πρώτο κόμμα, ενώ το κομματικό σύστημα είναι κατά βάση δικομματικό με δυο μεγάλες παρατάξεις στα δεξιά και αριστερά του πολιτικού φάσματος. Κατά κανόνα λοιπόν δεν έχουμε πρόβλημα κυβερνητικής αστάθειας στη χώρα μας, τουλάχιστον μετά από το 1974. Επίσης στερούμαστε κουλτούρα συναίνεσης, συνεννόησης και συμβιβασμού, δηλαδή των στοιχείων που είναι απαραίτητα για τη συνεργασία. Δεν είναι λοιπόν πολύ εύκολο να επιτευχθεί η κυβερνητική σταθερότητα σε συνθήκες απλής αναλογικής. Για αυτό και νομίζω ότι η εφαρμογή της θα είναι παροδική. Βέβαια η προηγούμενη εκτίμηση δεν σημαίνει ότι δεν θα ευχόμουν να συνεργαστούν τα κόμματα για να επιχειρήσουν ορισμένες απαραίτητες μεταρρυθμίσεις για τη χώρα στους τομείς της πολιτικής και της οικονομίας ή του ασφαλιστικού και της δημόσιας υγείας και να προβούν σε βαθιές τομές που προϋποθέτουν ευρύτερη στήριξη και συναίνεση για να επιτύχουν.

   Αλλά δεν είμαι αισιόδοξος για την προοπτική αυτή. Επίσης θα προσέθετα ότι είμαι τελείως αντίθετος στη θέσπιση απαγόρευσης πρόωρης διάλυσης της Βουλής και εξάντληση της τετραετίας, γιατί τουλάχιστον με τα σημερινά δεδομένα αυτό θα σήμαινε ότι δεν θα μπορούσαν να λειτουργήσουν οι εκλογές ως μηχανισμός αποσυμπίεσης και ανανέωσης της εμπιστοσύνης του λαού στην κυβέρνηση. Φαντάζεστε μετά από το 2009 στην έκρηξη της μνημονιακής περιόδου να μην είχαμε τη δυνατότητα των διπλών εκλογών του 2012; Τέλος αντιλαμβάνομαι την ερώτησή σας για τον δικαστικό έλεγχο των προεδρικών εκλογών ως γενικότερη ερώτηση, ώστε να καταλαμβάνει τον έλεγχο ορισμένων πολιτικών διαδικασιών που εξελίσσονται στο πλαίσιο της λειτουργίας του κοινοβουλευτισμού, μεταξύ αυτών και η προεδρική εκλογή από τη Βουλή. Η απάντησή μου θα ήταν ότι αντιμετωπίζω το ενδεχόμενο αυτό πολύ επιφυλακτικά γιατί αναπόφευκτα θα οδηγήσει σε μεγάλη κομματικοποίηση του δικαστηρίου που θα κρίνει τις διαφορές αυτές. Τούτο όμως δεν σημαίνει ότι μπορεί κανείς να είναι ικανοποιημένος με κατάφωρες καταστρατηγήσεις της διαδικασίας για τις οποίες ωστόσο ένα πολιτικό όργανο με διευρυμένη σύνθεση συγκροτούμενο από πρόσωπα αυξημένου κύρους (π.χ. με τη συμμετοχή όσων διατέλεσαν Προέδροι της Βουλής ή και Πρόεδροι Δημοκρατίας) ή άλλως και απλούστερα η Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα ήταν ίσως προτιμότερο και θα έπρεπε να είναι αρκετό.





   Τα τελευταία δώδεκα χρόνια, ο συλλογικός νους των Ελλήνων, έχει συρρικνωθεί σε ένα επίπεδο σκέψης όπου αυτοσκοπό έχει την άμεση επιβίωση. Η συρρίκνωση της νόησης των πολιτών, ενισχύεται από τα υποβαθμισμένα Πανεπιστήμια και τα σχολεία όπου έχουν μετατραπεί σε χώρους παραπαιδείας. Με αυτόν τον τρόπο, ο πολίτης έχει χάσει την αίσθηση απαίτησης των βασικών του δικαιωμάτων, ποιες θα ήταν οι κινήσεις ενός υγιούς κράτους, όπου σκοπό έχει την δημιουργία μιας ισχυρής κοινωνίας πολιτών;

   Για να είμαι ειλικρινής συμμερίζομαι σε μεγάλο βαθμό τις απαισιόδοξες εκτιμήσεις σας. Νομίζω ότι από το 2004 και μετά ζούμε μια περίοδο σχετικής αν όχι παρακμής τουλάχιστον μείωσης των προσδοκιών. Θα σας πω π.χ. σε σχέση με τα πανεπιστήμια ότι πέρα από τα περιστατικά της βίας θεωρώ αδιανόητη τη φθορά της δημόσιας περιουσίας για την οποία όμως ευρύτερα στην Ελλάδα υπάρχει απαράδεκτη έλλειψη σεβασμού. Ωστόσο δεν νομίζω ότι χρειάζονταν νέες προσλήψεις για τη στελέχωση της Πανεπιστημιακής αστυνομίας, ούτε η ιδεολογικοποίηση του ζητήματος αυτού, είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, λες και τα πανεπιστήμια είναι κέντρα ανομίας και η αστυνόμευση είναι αυτό που τους λείπει. Επιστρέφοντας στην ευρύτερη εικόνα, όσο λειτουργούμε με άξονα το κράτος-λάφυρο το οποίο οι πολιτικές δυνάμεις εκμεταλλεύονται κι όσο η αγορά παραμένει δέσμια ολιγοπωλίων τα οποία στην πραγματικότητα δρουν πολλές φορές ως ολιγαρχία χωρίς αποτελεσματικό έλεγχο τόσο η παρακμή θα συνεχίζεται. Η αρνητική στάση του πολιτικού συστήματος απέναντι στις ανεξάρτητες αρχές είναι ενδεικτική της στρέβλωσης που υπάρχει στη χώρα μας και της αντίδρασης απέναντι σε ελεγκτικούς μηχανισμούς.





   Ως πολίτες μιας αυστηρά συνταγματικής κοινωνίας, έχουμε την υποχρέωση
συμμόρφωσης στις αποφάσεις της δικαιοσύνης. Αυτή η συμμόρφωση, τίθεται σε κρίση μέσω των άνισων αποφάσεων, όπου λαμβάνονται ανάλογα με την κοινωνική θέση όπου ανήκει το άτομο Πως θα μπορούσε ύστερα από χρόνια λανθασμένων αποφάσεων και άνισων κυρώσεων, να αναδομηθεί η σχέση εμπιστοσύνης, μεταξύ του πολιτών και του δικαστικού συστήματος;

   Το πρόβλημα της άνισης απονομής δικαιοσύνης είναι σοβαρό και έρχεται να προστεθεί σε αυτό της καθυστερημένης απονομής δικαιοσύνης που αγγίζει τα όρια της αρνησιδικίας. Η αντιμετώπισή τους ξεπερνά τα όρια της συζήτησης αυτής. Θα έλεγα όμως ότι ένας σοβαρός παράγοντας δυσλειτουργίας είναι η πολυνομία και η στάση της διοίκησης. Το νομικό καθεστώς είναι τόσο σύνθετο που γεννά από μόνο του διαφορές. Όσο για τη διοίκηση, κι εκεί το πρόβλημα της αμεροληψίας (που περιλαμβάνει και την κομματικοποίηση) είναι μεγάλο. Ευέλικτο κράτος, που σημαίνει και μικρότερο κάποιες φορές, καλύτεροι νόμοι, συνεπής διοίκηση. Αυτά παράλληλα μα βελτιώσεις στο νομικό σύστημα μπορεί να συμβάλουν στη βελτίωση της κατάστασης. Αλλά καταλαβαίνετε ότι οι αντιδράσεις είναι μεγάλες. Η συμμόρφωση στις δικαστικές αποφάσεις είναι επίσης μεγάλο θέμα. Έχει κι αυτό να κάνει ιδίως με τη λειτουργία της διοίκησης και της πολιτικής εξουσίας στο κράτος μας. Το νομικό καθεστώς είναι αυστηρό για τη μη συμμόρφωση. Αλλά το πρόβλημα εντοπίζεται π.χ. στο ότι οι συνέπειες μιας απόφασης ιδίως αν η δίκη διαρκέσει πολλά χρόνια είναι συχνά δύσκολο να ανατραπούν. Πέρα από αυτό η μεγάλη πρόκληση αφορά νομίζω τη συμμόρφωση της διοίκησης στο πνεύμα της νομοθεσίας όπως την ερμηνεύει ιδίως το Συμβούλιο της Επικράτειας ώστε να βελτιωθεί, να ανυψωθεί το επίπεδο νομιμότητας της διοικητικής δράσης. Εκεί θέλει πολύ δουλειά να γίνει.




   Οι κανόνες του νέου κόσμου, απαιτούν την αναθεώρηση νόμων όπου θα φέρουν την λειτουργία του συστήματος εξουσίας, σε συμμόρφωση με τις ανάγκες των καιρών. Πιστεύεται πως η απαίτηση αλλαγής του δικαίου, θα έπρεπε να είναι αυτονόητο συνταγματικό δικαίωμα των κατοίκων κάθε χώρας;

   Σε πολλές χώρες η επικαιρότητα της νομοθεσίας είναι εμπεδωμένη αναγκαιότητα η οποία προβάλλεται μάλιστα και στα πλαίσια του ελέγχου της συνταγματικότητας των νόμων. Αλλά αυτό προϋποθέτει ότι ελέγχεται ουσιαστικά η εφαρμογή του νόμου, η απόδοσή του, οι συνέπειες στην πράξη και η ανάγκη τροποποίησης του λόγω αλλαγής των συνθηκών. Αυτό στην Ελλάδα ακόμη κι αν προβλέπεται δεν εφαρμόζεται στην πράξη. Οι υπουργοί επικεντρώνονται συχνά σε εξαγγελίες και όχι στα αποτελέσματα από την εφαρμογή του νόμου. Με τον τρόπο όμως αυτό η αναντιστοιχία μεταξύ νομικής ρύθμισης και ρυθμιζόμενης πραγματικότητας μεγαλώνει και ο πολίτης βλέπει τον νόμο ως τροχοπέδη στις προσπάθειές του. Οι αλλαγές που απαιτούνται προφανώς έχουν πολιτική και διοικητική κατεύθυνση αλλά επαναλαμβάνω ποιος τις διεκδικεί και ποιος τις εφαρμόζει; Εξ ου και ο περιορισμός των προσδοκιών των πολιτών.





   Τα ξεχασμένα σκάνδαλα του παρελθόντος, έχουν στιγματίσει την πολιτική ζωή της χώρας, σε βαθμό όπου επηρεάζει την εικόνα της στο εξωτερικό και την εμπιστοσύνη των αγορών σε μια όλο και συρρικνούμενη εσωτερική οικονομία. Ποιος είναι ο νομικός γνώμονας, όπου με απόλυτη αυστηρότητα και διαφάνεια θα επιβάλει κυρώσεις για την ποινική ευθύνη προσώπων;

   Σκάνδαλα υπάρχουν σε όλες τις κοινωνίες αν με αυτά εννοούμε καταχρήσεις εξουσίας και οικονομική εκμετάλλευση δημόσιας εξουσίας με τον ένα ή άλλο αθέμιτο ή άδικο τρόπο ή με την εύνοια προς ημέτερους. Μεγάλο εμπόδιο αποτελούσε η αποσβεστική προθεσμία στην ποινική ευθύνη των υπουργών η οποία με την τελευταία συνταγματική αναθεώρηση καταργήθηκε. Το θέμα όμως δεν ταυτίζεται από συνταγματική άποψη με το ποινικώς ενδιαφέρον ερώτημα αν τιμωρήθηκαν οι ένοχοι. Το κρίσιμο συνταγματικό ερώτημα είναι αν υπάρχουν οι θεσμικές εγγυήσεις, τα αντίβαρα της εξουσίας, που εμποδίζουν και προλαμβάνουν τις ατασθαλίες, την παρανομία και τη διαφθορά. Θα προσέθετα μάλιστα και τον έλεγχο νομότυπων πράξεων που όμως έχουν μηδενική συμβολή στο δημόσιο συμφέρον, αποτελούν δηλαδή τεράστια έξοδα από τα οποία δεν μένει κανένα αποτέλεσμα. Αλλά στη χώρα μας η αντίδραση της πολιτικής εξουσίας στα αντίβαρα που την ελέγχουν και την περιορίζουν είναι μεγάλη και το χειρότερο είναι ότι η αντίδραση αυτή  εκδηλώνεται στο όνομα της δημοκρατίας αντί να επιδιώκεται η ενίσχυση των αντιβάρων χάριν αυτής!